درپی ثبت۲۵محرم بعنوان یادروز قیام سیستانی‌ها بعنوان نخستین خون‌خواهان:
آذرسا؛قربانی
🟦🟥آشنایی با آداب و رسوم عزاداری سیستانی‌ها در گلستان در گفتگو با “استادمحمد اذری “بنیان‌گذار بنیاد نیمروز سیستانی‌ها
⭕️سیاه‌پوش شدن مساجد و نوجوانان، اعلام ورود ماه عزا
با آغاز ماه محرم، دل‌های عاشق آماده سوگند خون می‌شوند. مردمانی که از تبار نخستین خون‌خواهان سیدالشهدا علیه‌السلام هستند، همواره ارادت خود را به اهل بیت با آیین‌هایی ناب ابراز کرده‌اند.
خبرنگار ما به سراغ “استاد محمد آذری”، بنیان‌گذار و مدیر #بنیاد_نیمروز سیستانی‌ها رفته تا از آداب محرم در میان سیستانی‌های گلستان بشنود.
استاد آذری می‌گوید:
«هنوز نسیم محرم که می‌وزد، جوانان ما پیش از همه، لباس سیاه بر تن می‌کنند. گویی سیاهی برای آن‌ها لباسی از غیرت است. در همان روز نخست، با دستان خود، علم‌ها را می‌افرازند، پارچه‌های عزا را در مساجد و حسینیه‌ها می‌کوبند و به کودکان آموخته‌اند که عشق به حسین، از همین سیاه‌پوشی آغاز می‌شود.»
و با نگاهی به تاریخ می‌افزاید:
«تاریخ اسلام گواه است که نخستین قیام مردمی برای خونخواهی امام حسین(ع)، از سیستان برخاست. قومی که هنوز هم با تار و پود جان، به این راه وفادار است.»
⭕️ شنستکا، سینه‌زنی نشسته، ریشه‌دارترین آیین عاشورایی
با فرا رسیدن شب‌های حزن و اشک، آیینی خاص در حسینیه‌های سیستانی‌های گلستان جلوه‌گر می‌شود: «شنستکا» یا سینه‌زنی نشسته. خبرنگار ما از استاد محمد آذری درباره این آیین می‌پرسد.
«این سبک سینه‌زنی، تجلی وفاداریِ بی‌ادعاست. عزاداران حلقه‌وار یا در صف های روبه رو می‌نشینند، اشعار بحر طویل با مضامین حماسی و عرفانی خوانده می‌شود و سینه‌زنان در ضربه ی نخست، دستشان را بر خاک حسینیه یا کوچه و محل عزا می‌کوبند. زمین را گواه می‌گیرند که ما فرزندان دشت سیستانیم، نخستین خون‌خواهان حسین(ع)که عزادار فرزند پیامبر(ص)هستیم»
⭕️ شووی‌گردونی؛ تعزیه‌ی روزشمار، کاروانی از غم و افتخار
از دیگر آیین‌های ماندگار سیستانی‌ها، تعزیه یا همان «شووی‌گردونی» است. استاد آذری در گفت‌وگو با خبرنگار ما می‌گوید:
«در سیستان رسم است که هر شب از دهه نخست محرم را به نام یکی از یاران حسین (ع) عزاداری می‌کنند. از حضرت حر گرفته تا حضرت قاسم، از علی‌اکبرع تا ابوالفضل(ع)… ما با این رسم، تمام لشکر عاشورا را زنده نگاه می‌داریم. و این از همان روحیه‌ای نشأت می‌گیرد که نخستین قیام خونخواهی را از سیستان شکل داد.»
⭕️نذورات، غذای دل نه فقط نان تن
در ماه محرم، سفره‌های سیستانی‌های گلستان طعم دیگری دارد.
#استاد_آذری با اشاره به سنت نذر در سیستانی‌ها می‌گوید:
«در بین ما مرسوم است که هر وعده نذر عزاداران، صاحب دارد. از دیرباز، خانواده‌هایی نذر کرده‌اند که هر سال، روز خاصی را اطعام دهند. همه‌چیز با نذر و محبت اداره می‌شود، نه هیئت دولتی، نه کمک سازمانی. بلکه با همان دل‌هایی که از نسل نخستین خون‌خواهان سیدالشهدا برآمده‌اند.»
⭕️شام غریبان، شب خاموشی و اشک
شب شام غریبان، شب بی‌چراغی و دل‌سوختگی است. استاد آذری می‌گوید:
«در آن شب، چراغ‌های حسینیه خاموش می‌شود، شمع‌های کوچک در دستان نوجوانان و بانوان روشن می‌گردد و نوحه‌های سوزناک، فضای محله را دربرمی‌گیرد. صدای گریه از هر کوچه می‌رسد. این سوگ، ریشه در تاریخی دارد که ما سیستانی‌ها از آن برخاسته‌ایم، تاریخی که در آن، نخستین مشعل خونخواهی از سرزمین ما روشن شد.»
⭕️ سقا شدن؛ پیوندی میان امروز و تشنگی عاشورا
سقا، یکی از مظاهر ویژه دلدادگی در محرم است. #استادمحمد آذری با نگاهی ریزبین می‌گوید:
«نوجوانان سیستانی، مشک بر دوش می‌گیرند، آب توزیع می‌کنند و با اشعار سوزناک از تشنگی فرات می‌گویند. این رسم، نه‌فقط یادآور عباس (ع)است، بلکه تربیتی است که ما از پدران‌مان آموخته‌ایم. و این همان نسلی است که خون حسین(ع) را از همان آغاز مطالبه کرد.
⭕️ چاووشی؛ آغازی حزن‌انگیز، صلابتی حماسی
استاد آذری درباره آیین چاووشی‌خوانی می‌گوید:
«چاووشی، آیین بیدار کردن دل‌هاست. یکی از پیرغلامان، پیش از شروع مراسم، با نوایی حزین از مظلومیت عاشورا می‌خواند و مردم را مهیای اشک و حماسه می‌کند. این نغمه‌ها از ژرفای تاریخی می‌آید که سیستان را نخستین پرچم‌دار خونخواهی حسین ساخته است.»
⭕️زنان سیستانی؛ روایی‌خوانی، اشک بی‌نقاب
در گفت‌وگویی صمیمی، استاد آذری به نقش زنان در عزاداری می‌پردازد:
«زنان ما، مرثیه‌هایی به‌نام “روایی” می‌خوانند. این مرثیه‌ها، رباعی‌های سوزناکی هستند که از نسل به نسل در خانه‌ها زمزمه شده‌اند. مجالس زنانه، با حضور مبلغه‌ها، خود دانشگاهی از معرفت حسینی‌ست. ومگر می‌شود از زنان سیستانی گفت و فراموش کرد که نسل نخستین خون‌خواهان،از دامان همین شیرزنان برخاسته است؟»
⭕️کاروان اسرای کربلا و خیمه‌گاه؛ بازسازی صحنه‌های مظلومیت
آذری می گوید:سیستانی‌ها،عاشورا را نمایش نمی‌دهند؛آن را زندگی می‌کنند
#بنیاد_نیمروز
@nimroozonline1
برچسب ها :
ناموجود- نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
- نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 30 در انتظار بررسی : 30 انتشار یافته : ۰